Nederland staat voor een ingrijpende verandering in het pensioenstelsel. Dit heeft ook gevolgen voor werkgevers. We legden daarom werkgevers een aantal vragen voor. Hoe denken zij over het pensioenakkoord? Vaak is nog geen keuze voor het contract gemaakt. Werkgevers denken dat hun werknemers de keuze om groen te beleggen belangrijker vinden dan de risicohouding voor beleggingen. In het pensioenakkoord is er ook veel aandacht voor duurzame inzetbaarheid. Hoe zien werkgevers de rol van pensioen daarbij? En wat is volgens hen de rol van pensioen bij goed werkgeverschap?

Keuze voor contract vaak nog niet gemaakt
Men is overwegend positief of neutraal (40 en 50%). Slechts 10% is negatief over het nieuwe stelsel. Men is veelal nog in de oriëntatiefase en voert al gesprekken met experts en sociale partners. De keuze voor het type regeling is bij de meerderheid nog niet gemaakt. Men vraagt zich soms wel af in hoeverre de keuze open is, omdat vakbonden soms al vooringenomen aan tafel gaan zitten, wat de keuze mogelijkheden bij de start al inperkt.

Keuze voor groen beleggen van belang
In het nieuwe pensioenstelsel is veel aandacht voor de zogenaamde risicohouding van pensioendeelnemers. Dit betreft de uitruil tussen de hoogte van een pensioenuitkering en het risico daarin. De werkgevers in dit onderzoek verwachten niet dat hun werknemers hier veel invloed op willen uitoefenen. Daarentegen schatten ze in dat werknemers het wel van belang vinden of ze al dan niet groen/duurzaam (en in minder mate ethisch) beleggen.

Duurzame inzetbaarheid en modern werkgeverschap
De aandacht voor duurzame inzetbaarheid impliceert dat het pensioenakkoord ook van invloed is op het HR-beleid in bredere zin dan alleen pensioen. Het HR-beleid moet derhalve juist ook aandacht hebben voor secundaire arbeidsvoorwaarden. Denk daarbij aan verlofdagen, belastbaarheid, investeringen in gezondheid, investeringen in menselijk kapitaal en doorgroeimogelijkheden. Bij het formuleren van zulk HR-beleid wordt tegenwoordig vaak gesproken over ‘goed en modern werkgeverschap’.

Opvallend: pensioen geen instrument voor goed werkgeverschap
Uit de diepte interviews blijkt dat werkgevers met een goede pensioenregeling ook vaak mogelijkheden bieden voor duurzame inzetbaarheid. Toch zien werkgevers de hoogte van het pensioen niet vaak als instrument voor modern werkgeverschap. De vijf belangrijkste instrumenten van modern werkgeverschap zijn in het onderzoek gedefinieerd als harde (financiële) voorwaarden zoals pensioen, salaris, opleidingsfaciliteiten en verlofdagen. En er zijn meer softe voorwaarden die zich richten op eigen regie, balans privé en werk, wederkerige relatie, en maatschappelijke betrokkenheid.

Balans werk en privé
Opvallend in het onderzoek is dat werkgevers het vaakst kiezen voor de wat zachtere instrumenten om modern werkgeverschap te definiëren. Het meest gekozen instrument is de balans tussen privé en werk, gevolgd door een actief duurzaam inzetbaarheidsbeleid en eigen regie onder werknemers. Overigens beoordelen werkgevers in het onderzoek hun HR-beleid als positief. Zij denken bijna allemaal een actief modern werkgeverschapsbeleid te voeren.

Investeringen in menselijk kapitaal door werkgevers is beperkt
De vraag is of deze positieve beoordeling van het eigen beleid weerspiegeld wordt in de investeringen in de meer harde beleidsinstrumenten, waarvan uit onderzoek blijkt dat deze het meest van impact is op het langer kunnen doorwerken, namelijk opleidingsmogelijkheden. Maar een kleine 30% van alle werkgevers in onze steekproef ziet opleidingsfaciliteiten als een belangrijk kenmerk van modern werkgeverschap. De vraag is vervolgens hoe zich dit vertaalt in het trainingsaanbod en het aanbod van bedrijfsspecifieke cursussen. We vinden in het onderzoek geen relatie tussen opleidingsfaciliteiten en de mening van werkgevers over hun personeelsbeleid. Dit bevestigt dat werkgevers bij het bepalen of zij een goed personeelsbeleid niet primair aan scholing denken en werkgevers scholing geïsoleerd inzetten van hun personeelsbeleid en beleid op het gebied van duurzame inzetbaarheid.

Voor veel werkgevers is langer doorwerken noodzakelijk
Een duurzaam inzetbaarheidsbeleid wint aan relevantie voor werkgevers als zij voor hun personele bezetting ook meer afhankelijk zijn van het feit dat hun oudere werknemers langer doorwerken. Ruim 64% van de werkgevers geeft aan dat dit het geval is. Een belangrijk resultaat uit het onderzoek is echter dat er maar een beperkte inzet is om mensen langer in dienst te houden.

Pensioen voorspeller aandacht duurzame inzetbaarheid
Pensioen scoort niet hoog op de lijst van belangrijkste factoren inzake duurzame inzetbaarheid en lijkt meer als traditionele arbeidsvoorwaarde gezien te worden. Wel vinden werkgevers pensioen een belangrijke investering in het personeel. Ook blijken werkgevers met een goede pensioenvoorziening ook meer aandacht te geven aan duurzame inzetbaarheid.

Meer weten?
Wilt u meer over dit onderzoek weten? Kijk dan op deze pagina.