De transitie naar het nieuwe pensioenstelsel is echt van start.

Eind 2024 werden daarvoor nog een aantal plooien glad gestreken. Dat gaat dit jaar door. De Tweede Kamer start voor het onderwerp pensioen met een plenair debat over de verlenging van de transitietermijn naar 2028. En het dynamisch maken van het indienmoment voor implementatieplannen. Daarna komt eind januari de eerste evaluatie van de overstap van de eerste 3 pensioenfondsen. Waar spreekt de Kamer in 2025 verder over? Kortom waar staan we en wat komt er voor u als pensioenfonds dit jaar nog meer aan?

Glad gestreken: nieuwe scenario’s maken communicatie beter

Eind 2024 werden een aantal plooien voor de overstap glad gestreken. Zo werd opgelost dat de voorgeschreven scenariosets voor bijna-gepensioneerden een te laag ingeschatte pensioenuitkering opleverden. Want de rentedip er achter bestond alleen in theorie. Heel vervelend, want juist mensen die vlak voor hun pensioen zitten, willen weten waar ze echt aan toe zijn. De minister verzocht De Nederlandsche Bank om een oplossing. DNB kwam met nieuwe scenariosets. Zo verdween de rentedip en dat is fijn, want dat komt de uitlegbaarheid ten goede.

Maar … NSC komt met initiatief voor communicatie en instemmingsrecht

De voorgeschreven communicatie rond invaren betekent dat pensioenfondsen heel veel bedragen en meerdere navigatiemetaforen aan hun deelnemers moeten sturen. Agnes Joseph van NSC stelde Kamervragen over de geschiktheid daarvan. Minister Van Hijum vindt dat pensioenfondsen de juiste context kunnen bieden in hun communicatie met de werkwijze uit het Servicedocument Transitiecommunicatie van de Pensioenfederatie.

NSC stelde ook Kamervragen over het hoorrecht van gepensioneerden en slapers. De minister antwoordde dat de huidige situatie passend is. De Kamer wil onderzoeken hoe verenigingen van slapers en gepensioneerden blijvend betrokken kunnen worden bij de implementatie van de transitieplannen. Mevrouw Joseph wil met initiatieven komen over communicatie en over instemmingsrecht. Daarover dus ook meer in 2025.

Bijna opgelost: kortere periode tussen plan en invaarmoment

De regeringscommissaris transitie pensioenen adviseerde begin september om de uiterste indieningsdatum van het implementatieplan te dynamiseren. Dat lost een aantal knelpunten op. Een lange periode tot aan de daadwerkelijke transitie, maakt pensioenfondsen kwetsbaar voor dekkingsgraad risico’s. En voor een grotere kans dat uitkomsten buiten de afgesproken bandbreedte vallen. Een en dezelfde deadline voor alle partijen zorgt bovendien voor piekbelasting bij adviseurs en toezichthouders. Minister Van Hijum nam het advies van de regeringscommissaris over. De nieuwe regel is dat pensioenfondsen hun implementatieplan uiterlijk 12 maanden voor de beoogde invaardatum indienen. Maar alleen als de beoogde invaardatum later dan 1 juli 2026 is. Anders blijft de deadline voor het implementatieplan 1 juli 2025. De verandering maakt onderdeel uit van de wetswijziging over het verschuiven van de uiterste transitiedatum naar 1 januari 2028. De Kamer debatteert er in januari over. Ook een langere transitietermijn zorgt voor ruimte in de uitvoeringspraktijk.

Bijna opgelost: fiscale knelpunten

Bij invaren van ingegane vroegpensioenen en wezenpensioenen kunnen fiscale knelpunten ontstaan. Dat schreef staatssecretaris Van Oostenbruggen van Financiën 18 december aan de Kamer. Hij nam een beleidsbesluit vooruitlopend op wetgeving om deze knelpunten op te lossen. In 2025 verwachten we een vervolg met de behandeling in de Tweede Kamer.

Toezeggingen om shoprecht te beschermen en kosten te besparen

Op verzoek van de Tweede Kamer zegde de minister toe om onderzoek te doen of de regels rondom het vullen van de risicodelingsreserve bij invaren het shoprecht niet in de weg zetten. De minister neemt dit mee in de Wet toezeggingen pensioenonderwerpen.

De minister gaat ook onderzoeken hoe pensioenfondsen FTK-vermogens kunnen samenvoegen tot één financieel geheel. Het gaat dan om vermogens uit niet ingevaren pensioen en vermogens achter stabiele uitkeringen. Dit is voor na de transitie. Achmea Pensioenservices pleitte voor beide zaken in onze consultatiereactie op het wetsvoorstel toezeggingen pensioenonderwerpen. We zijn dan ook blij met deze toezeggingen.

Maar Kamer wil nog extra aanpassingen

SGP en GL/PvdA verzochten om snel te onderzoeken of de AOW-leeftijd ook kan dalen als de levensverwachting daalt. Nu staat namelijk alleen in de wet dat de AOW-leeftijd stijgt bij een hogere levensverwachting. De minister wilde dat liever wat verder in de toekomst uitzoeken, in plaats van op korte termijn. Maar de motie kreeg een meerderheid.

NSC wil snel onderzoeken hoe de regels voor indexatie van pensioenfondsen die niet invaren, kunnen worden versoepeld. Dat vermogen blijft onder de regels van het FTK vallen. Ook hier vond de minister onderzoek prima, maar dat er geen haast bij is. Maar ook deze motie werd wel aangenomen. We verwachten er in 2025 een vervolg op.

In 2025 niet alleen Wet toekomst pensioenen

In 2025 debatteert de Eerste Kamer over het wetsvoorstel dat er voor zorgt dat je bij pensioeningang een bedrag ineens mag opnemen. De Tweede Kamer nam het herziene wetsvoorstel in oktober aan. Maar een bedrag ineens opnemen kan met name voor lagere inkomens ineens minder voordelig zijn dan verwacht. Door het verlies van toeslagen kan het bedrag ineens netto namelijk lager uitpakken. Het effect van opname van een bedrag ineens namelijk dat het levenslange ouderdomspensioen lager is, blijft natuurlijk wel. Er was geen meerderheid in de Tweede Kamer om daar flankerende maatregelen op te nemen.

De ingangsdatum van het bedrag ineens is nog niet bekend. De Eerste Kamer behandelt het voorstel momenteel. Zij kunnen in meerdere rondes vragen stellen. Daarna kan de stemming gepland worden. Bijna-gepensioneerden krijgen 6 a 9 maanden voor pensionering informatie over hun pensioen. Daardoor is een ingangsdatum op 1 januari 2026 nu al ambitieus.

In 2025 werkt u hard aan de overstap naar het nieuwe pensioenstelsel

Over pensioen is in politiek Den Haag afgesproken dat het een vrije kwestie is. Minister Van Hijum gaf in debatten aan dat hij de spelregels niet wil veranderen, maar wel oog en oor wil houden voor reële knelpunten. We verwachten dus dat de Tweede Kamer ook in 2025 knelpunten aan de orde gaat stellen.

Lieke Haijemaije, beleidsadviseur